Moi Feliz Nadal (regresaremos en Xaneiro)

A Quenlla: No pendello (Panxoliña de Nadal)

Elixe a Palabra do Ano (ata o 25 de decembro)

 

A lingua é un espello do que somos, do que queremos ser, do que nos ocupa e preocupa en cada momento a cadaquén, a todos e todas como sociedade. O lugar onde as palabras existen con máis intensidade é a actualidade, ese día a día compartido no que, como tan claro nos queda nestes tempos pandémicos, o público e o privado conflúen. Por iso escoller unha Palabra do Ano significa tomar ao mesmo tempo conciencia do valor da lingua e do que designan as palabras que eliximos e creamos.

Decidir colectivamente cal é a palabra que identifica o ano que remata é tamén un xeito de resumirmos como o vivimos. No bo ou no malo. E mesmo unha maneira de redimírmonos daquilo que se quere deixar atrás. Ou unha forma de agradecer o bo e de buscar acougo. Vós decidides. Vós tendes a palabra.

Vota aquí

Metadatos

Cando traballas con arquivos informáticos tes que ser consciente de que, ademais da información que podes ver no seu contido (texto, imaxes, táboas con datos...), os programas e mesmo o sistema operativo do teu equipo vanlles achegando datos adicionais que non están á vista.

Incluso hai operacións que poden traspasar estes datos adicionais dun documento a outro sen que te decates (como copiar elementos dun arquivo PDF a un documento de LibreOffice).

Estamos a falar dos METADATOS.

Entre os seus propósitos están axudar a localizar, describir ou clasificar os arquivos; así, o sistema pode ordenalos por data de creación ou modificación, amosar o autor, ou, no caso dunha fotografía, coñecer as súas coordenadas GPS.

Cando se difunden os teus arquivos (por exemplo pola súa publicación nunha páxina web ou ao envialos por correo electrónico), estes datos adicionais poden supoñer un problema de privacidade e mesmo de seguridade, porque proporcionan información que podería ser útil para a preparación dun ciberataque contra a túa contorna de traballo, pois tamén poden incluír nomes de usuario, direccións de correo electrónico, programas que utilizas, estrutura de cartafoles…

Por iso, xusto antes de difundir un arquivo, especialmente cando non se sabe quen vai poder acceder a el, debes comprobar cales son os metadatos que leva asociados e, de estimalo conveniente, eliminalos.   Podes acceder ás instrucións para consultar ou eliminar os metadatos en arquivos ofimáticos na seguinte ligazón.   Lembra que podes atopar máis información e consellos sobre ciberseguridade e protección de datos no portal ciberseguridadegalicia.gal.    (Información difundida pola Consellaría de Educación)

 

Ailá de Nadal: Panxoliñas

 

 A Secretaría Xeral de Política Lingüística pon a disposición da cidadanía este disco de cancións de Nadal de Ailá coa finalidade de contribuír a divulgar e dar a coñecer o rico patrimonio galego de tradición oral e cultural destas datas na lingua propia de Galicia.

 

Panxoliñas, de parte de Orgullo Galego

Para o colexio, casa, no coche ou na rúa...aquí vai unha lista de panxoliñas en galego para as vindeiras semanas! Menos "burrito sabanero" e máis "nadal de Luintra"

 Pois entra neste enlace

Xa é Nadal no noso Instituto!

 

Ciberapostas

 O alumnado de 4º da ESO do noso Instituto asistiu onte a unha charla sobre os perigos das apostas on line, a ludopatía e outras adiccións en rede que impartiu o cabo primeiro da Garda Civil, especialista en redes sociais e delitos económicos, D. Pablo Anido.

As preposicións... en latín!

De Rosalía de Castro. Follas Novas (1880)

No Día do Ensino (que este ano é hoxe)

Concurso de Microrrelatos (e VI)

 "MOSAICO DE CORES"

Na pequena cidade de Ribadavia, as rúas murmuraban historias de resistencia. Xela, unha moza valerosa, decidiu sementar flores en cada esquina, cada pétalo representando a afouteza das mulleres. Os seus veciños, primeiramente indiferentes, axiña se uniron. Xuntos, crearon un mosaico de cores contra a cor gris da violencia de xénero.

Cada rosa, cada tulipán, convertéronse nun berro silencioso de solidariedade. A comunidade sensibilizouse, deixando atrás a apatía inicial. Ribadavia transformouse nun xardín de conciencia, onde as raíces de conciencia, onde as raíces de empatía xerminaron profundas. As flores non soamente ornamentaban as rúas senón tamén as mentes, lembrando a todos que a violencia de xénero non pode enraizar onde florece o respecto.

Andrea Mayo Vázquez ( 2.º A Bac)

Concurso de Microrrelatos (V)

"UN NOVO AMENCER SEN SOMBRAS"

Nunha aldea galega, non moi lonxe de aquí, Sabela soportaba en silencio os golpes do seu home. As súas feridas eran como segredos enterrados na terra. Un día, a forza silenciosa de Sabela espertou. Cansa de ser sombra, atopou coraxe nunha noite de inverno chuviosa. Coa forza do vento e a rabia do lume, pronunciou palabras que romperon en silencio. A aldea escoitou o eco das súas verbas, que resoou como unha tempestade. Foron os propios veciños os que se reuniron en contra da violencia machista. As raíces do mal comezaron a desprenderse.

Sabela, agora un faro de esperanza, guiaba a aldea cara a un novo amencer sen sombras.

Noa López Follana (2.º A Bac)

 

Concurso de Microrrelatos (IV)

"VERDADES DE XIMENA"

-Xa sabes o que vas querer para Nadal? -preguntoulle o seu pai mentres xogaban cos coches de xoguete de Ximena.

-Quero que mamá deixe de chorar cando vai ao baño polas noites -dixo a pequena de seis anos sen mirar para ningún dos seus pais.

A nai de Ximena fitou cara ao chan cando o seu marido mirou para ela con cara de enfado, este deixou de mirala para dirixirse de novo á súa filla.

-Ximena -dixo o pai- a nena levantou a cabeza e sorriulle, por que non vas para a cociña un pouco?

A aludida mirou a súa nai, quen lle sorría, e despois asentiu, foi á cociña e pechou a porta. Nos seguintes dez minutos, Ximena escoitou golpes, o son de cousas ao romper, os berros de seu pai e o pranto de súa nai e comezou a chorar ela tamén, con nerviosismo e con medo. Logo dun par de minutos, todo ruído cesou e Ximena saíu correndo cara ao salón con medo de que tivese pasado algo. Cando abriu a porta, viu a súa nai tirada no chan con negróns e sangrando de maneira incontrolable e a seu pai, de pé, mirando cara a ela, cunha navalla na man.

Ximena non se decatou cando seu pai se achegou a ela e lle cravou esa mesma navalla no peito, máis dunha vez, acabando coa súa vida.

Lagoa Araújo González(4.º B ESO)

É luns...

Día Internacional do Euskera ou Lingua Vasca. As liñas marcan a progresiva redución do seu territorio.

E aquí as temos... As gañadoras do Concurso de Microrrelatos con cadanseu diploma acreditativo

Concurso de Microrrelatos (III)

"FACÉNDOME A MUDA"

Recordas a Mariña?, aquela nena case adulta?, pois ben, Mariña medrou, namorouse nun día entre os outros moitos do calendario e casou con Ramón. Este era un home grande como un rañaceos e forte coma un boi. Ramón tiña moito temperamento e un día perdeu os papeis, ao punto que chegou a agredir a Mariña fisicamente, el acostumaba dicirlle que era unha inútil e cousas así, pero ese día... pegoulle tanto que a deixou na cama, no hospital e coa perna esquerda rota. Mariña non denunciou pensando que non pasaría de novo, pero as palizas volvéronse frecuentes, todos os días como mínimo recibía unha bofetada, pero Mariña non dicía nada, ela ten moito medo e aínda hoxe non dixo nada, anhelo o día no que chame á policía. Isto non o sabe ninguén, só ti mais eu. Encantada, Son Mariña!

Noa Cabarcos Camba (4.º A ESO

Termina novembro. E non só entre nós

Concurso de Microrrelatos (II)

"ATURAR"

Suspiro, teño medo, non o vou ocultar. Estou deitada na miña cama agardando o príncipe que coñecín hai anos, agora convertido en monstro, entra pola porta. Levo tempo pensando: que fixen mal eu?, tan insoportable son?, será certo iso que di de que non sirvo para nada? Así pasan os días, dúbida tras dúbida, lagoa tras lagoa. Cada vez que chega furioso de traballar, pégame e dime eses adxectivos tabús que non me agrada moito oír. Que se non sirvo, que non levo diñeiro á casa, que se, que se... O que máis me doe non son os golpes, senón que o home que amaba e admiraba, me tratase así querendo, pero non lle ía dicir nada, xa que iso me prexudicaría e non cambiaría nada no resto das mulleres, pero se o dicimos xuntas, xa cambia a cousa!

Gritemos "BASTA"! e deixemos de aturar os monstros!

Carla Hernando González (1.º B ESO)

Concurso de Microrrelatos (I)

 

"REXURDIR"

Chegou o día no que ela puxo a súa saia favorita e ninguén lle berrou; o día no que ela puido subir esa foto sen que el lla mandase borrar; o día no que ela saíu coas súas amigas e non tivo que avisar a ninguén; o día en que foi durmir sen sentirse culpable de nada.

Custoulle miles de bágoas, miles de noites, pero conseguiuno, conseguiu escapar daquel pesadelo, conseguiu dicir que non, conseguiu REXURDIR.

Olivia Vázquez Zapata (2.º A ESO)

Concurso

Pois xa sabes...

Alumnado gañador no Concurso de Microrrelatos

 ALUMNADO GAÑADOR NO CONCURSO "MICRORRELATOS SOBRE

A SENSIBILIZACIÓN FRONTE Á VIOLENCIA DE XÉNERO"

Nivel 1:

Primeiro premio: Olivia Vázquez Zapata (2.º A ESO) (vale de 20 euros + diploma)

Segundo premio: Carla Hernando González (1.º B ESO) (vale de 15 euros + diploma)

Nivel 2:

Primeiro premio: Noa Cabarcos Camba (4.º A ESO) (vale de 20 euros + diploma)

Segundo premio: Lagoa Araújo González (4.º B ESO) (vale de 15 euros + diploma)

Nivel 3:

Primeiro premio: Noa López Follana (2.º A Bac) (vale de 20 euros + diploma)

Segundo premio: Andrea Mayo Vázquez (2.º A Bac) (vale de 15 euros + diploma)

Nos próximos días iremos publicando aquí os microrrelatos gañadores. Parabéns ás alumnas premiadas.

Hai moitos xeitos de violencia contra as mulleres

25N

Mes da Ciencia en Galego

Dentro das celebracións do Mes da Ciencia en Galego, os Departamentos de Ciencias Naturais e Física e Química do noso Instituto organizaron unha serie de demostracións na Biblioteca coa colaboración (e o asombro) do alumnado de 1º e 2º da ESO.

Xornada de Bibliotecas Escolares

O sábado 18 de novembro celebrouse no Palacio de Congresos de Santiago de Compostela a Xornada de Bibliotecas Escolares de Galicia 2023 que reuniu equipos de biblioteca, docentes, asesores/as dos centros de formación do profesorado e persoas expertas na temática-lema deste curso: "Unha biblioteca escolar en viñetas".

Nela falouse do poder da banda deseñada como soporte para diferentes relatos, da ilustración como linguaxe poderosa... e do papel facilitador da biblioteca a través dos novas linguaxes e espazos, dos proxectos, do voluntariado, do fomento da lectura e da participación das familias...

E como resumo gráfico do evento, aquí vai o precioso Visual Thinking de Cristina Bravo:

 

As cargas que levan ás costas as crianzas, no cadriño de Xosé Tomás

90 anos do voto feminino

 O 19 de novembro de 1933 celebrouse a primeira volta das segundas eleccións xerais a Cortes da Segunda República Española. O pasado domingo, polo tanto, fixo 90 anos da primeira vez que as mulleres exercían, por fin, o seu dereito ao voto nuns comicios desta importancia en igualdade cos varóns.

Ese día de 1933 culminouse unha longa loita de mulleres de toda clase social, condición, crenza ou ideoloxía até seren consideradas cidadás de pleno dereito: Carolina Coronado, Emilia Pardo Bazán,Teresa Claramunt, María de Maeztu, Carmen de Burgos, María Echarri, Clara Campoamor.

Mansplaining... Coñeces esa palabra?

 

Seguimos reclamando...

Acobillo de inverno

Charla sobre ciberseguridade

 O alumnado de 1º da ESO do noso Instituto asistiu onte a unha charla sobre ciberacoso e perigos na rede que impartiu o axente da Garda Civil, especialista en redes sociais e adiccións, D. Ramón Peña.

Carta de Camus a su maestro tras recibir el Nobel de Literatura en 1957

Ademais de chuvia, que outras palabras temos?

 

Grupos cultos em português

Concurso de Microrrelatos

 O  Equipo da Biblioteca e o de Dinamización da Lingua Galega do IES Río Miño convocan un Concurso de microrrelatos dirixido aos alumnos e alumnas do Centro.

 As bases que rexen este certame son:

1. Poderá participar todo o alumnado do Centro. Cada participante poderá presentar un único microrrelato.

2. Os microrrelatos deberán ser presentados escritos en lingua galega e á man.

3. Temática: Sensibilización fronte á violencia de xénero.

4. Extensión máxima de 100 palabras.

5. Os microrrelatos entregaranse ao titor ou titora ou ao profesor/a de Lingua Galega correspondente.

6. O prazo de admisión finaliza o mércores 22 de novembro.

7. O xurado estará composto por membros do Equipo da Biblioteca e o de DLG e o seu fallo será inapelable.

8. Concederanse dous premios por nivel, isto é: 

Nivel 1 para o alumnado de 1.º e 2.º de ESO

Nivel 2 para o alumnado de 3.º e 4.º de ESO

Nivel 3 para o alumnado de 1.º e 2.º de Bac

Os premios consistirán nun diploma e mais un vale de 20 € para material escolar para o primeiro clasificado/a, e de diploma e vale de 15 € para material para o segundo clasificado/a en cada categoría.

9. A decisión do xurado darase a coñecer na Biblioteca do Centro o venres 24 de novembro no segundo lecer e será publicada  no blog da Biblioteca xunto cos relatos.

10. A participación no presente certame supón a aceptación destas bases.

Rábade, a 9 de novembro de 2023

A cara oculta

 A un millón e medio de quilómetros de nós, máis alá da Lúa, nunha órbita fixa arredor da Terra, a nave DSCOVR envía a diario imaxes do noso planeta. 

Cando a Lúa pasa entre a nave e a Terra ocorre que o que se retrata do satélite é o seu lado oculto, aquel que nunca daremos visto desde aquí.

A Galipedia chega a 200 mil artigos no seu 20º aniversario

 Estes 200.000 artigos publicados sitúan o galego como a 53ª lingua con máis entradas na Wikipedia, xusto despois de grego, croata e lituano e por diante do urdú, o azarí e o esloveno

O 8 de marzo de 2003 botaba a andar a Galipedia, a versión en galego da enciclopedia libre, a Wikipedia. Cinco días máis tarde publicábase a primeira entrada, dedicada á conxunción ou, como relatabamos en 2013 nesta reportaxe. A Galipedia está a celebrar neste 2023 o seu vixésimo aniversario, polo tanto. E nos últimos días acompañou esta conmemoración coa superación dun novo fito, ao chegar aos 200.000 artigos publicados (fíxoo cun artigo dedicado á diversidade biolóxica), unha cifra considerable e máis se temos en conta o carácter de lingua minorizada do galego, con menos de tres millóns de falantes. 

Neste senso, estes 200.000 artigos publicados sitúan o galego como a 53ª lingua con máis entradas na Wikipedia, xusto despois de grego, croata e lituano e por diante do urdú, o azarí e o esloveno. Como referencia, o castelán é o 8º idioma con máis artigos (1,9 millóns), o portugués é o 18º (1,1 millóns), o catalán é o 20º (737 mil) e o eúscaro é o 34º (422 mil), nunha listaxe encabezada polo inglés (6,7 millóns), o cebuabo falado en Filipinas (6,1 millóns), o alemán (2,8 millóns) e o sueco e o francés (2,5 millóns). 

 Parabéns á Galipedia! Se queres máis información, entra aquí.

Fonte: Praza Pública

A Compaña percorre o Instituto

Evitemos os castelanismos innecesarios

O xogo das comarcas

Queres xogar (aprendendo tamén) ao xogo das comarcas Quiz?

Pois entra aquí