Refráns de decembro

Xa está aquí decembro e, polo tanto, é momento para lembrar algún refráns deste mes.

• "Polo Nadal, frío cordial"
• "Santo Tomé, agarra o cocho polo pé" (Santo Tomé, 21 de decembro)
• "No nadal, inverno a fartar"
• "Nadal e xaneiro fan o inverno enteiro"
• "Tantos días de sol en Nadal como de auga en san Xoán"
• "Nadal chuvioso, xaneiro ventoso"
• "Nas oitavas de Nadal, quen aforra ben se val" (As oitavas son períodos de oito días asociados a unha festividade da Igrexa Católica)
• "Se o Nadal nada, sinal de boa anada"
• "Polo Nadal cada ovella ao seu curral"
• "O que queira ter bo allal, pránteo no Nadal"
• "Castañas en Nadal, saben ben e prestan mal"
• "Pola Concepción ningunha galiña pón" (A Concepción de María, 8 de decembro)
• "Friaxe no Nadal non fai mal"
• "No Nadal, alegrote, alegrote, que hai viño na cuba e chourizos no pote"
• "En decembro descansar e en xaneiro traballar"
• "No mes de Nadal, a carón da lareira vaite sentar"

Aquí podemos observar referencias á vida cotiá na que o clima e os usos relativos á agricultura e a gandaría eran aspectos de gran importancia.

• "Pola Santa Lucía mengua a noite e medra o día"
• "Pola Santa Lucía medra o día a pisada dunha galiña"
• "Santa Lucía o máis pequeno dos días"

Nestes tres refráns observamos unha referencia ao día de Santa Lucía (13 de decembro) como día máis curto do ano e inicio do aumento de horas de luz, o que vén sendo noutras palabras o solsticio de inverno. Isto pode darnos unha pista da antiguidade destes ditos, dado que hai case dez días de desfase co solsticio se situamos isto varios séculos atrás, teriamos que o noso 13 de decembro actual corresponde ao 23 de decembro de vai moito tempo, en concreto, a tempos nos que o calendario vixente era o xuliano e non o gregoriano.

E para rematar, a referencia clara a fin de ano:

• "San Silvestre, meigas fóra"